Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej gwarantuje prawo składania skarg i wniosków do organów państwowych każdemu obywatelowi w celu ochrony interesu publicznego, własnego, a także interesu innej osoby za jej zgodą. Tryb ich rozpatrywania określa ustawa, którą jest Kodeks postępowania administracyjnego (Dział VIII skargi i wnioski).
Art. 221 § 1 kpa stanowi, iż zagwarantowane każdemu w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej prawo składania, skarg i wniosków do organów państwowych, organów jednostek samorządu terytorialnego, organów samorządowych jednostek organizacyjnych oraz do organizacji i instytucji społecznych realizowane jest na zasadach określonych przepisami działu VIII tej ustawy.
Przepisy te zobowiązują organ do odpowiedniego jego zakwalifikowania na podstawie przedmiotu wnoszonej sprawy. Zanim organ zdecyduje się na załatwienie sprawy w trybie Działu VIII kpa, powinien dokonać analizy czy jest to tryb właściwy, czy inne przepisy szczególne nie przewidują innego trybu i czy jest organem właściwym do jego załatwienia.
Przepis art. 231 kpa nakłada bowiem obowiązek przestrzegania przez organy swojej właściwości oraz nadania skardze właściwego biegu. Organ nie może rozpatrzyć skargi poza zakresem swojej właściwości, bo byłoby to działanie pozbawione podstaw prawnych.
Postępowanie skargowe jest uproszczonym postępowaniem administracyjnym, kończącym się zawiadomieniem skarżącego o sposobie załatwienia - stanowiskiem organu. Postępowanie to nie przewiduje trybu odwoławczego.
Ważne:
Zgodnie z art. 239 § 1 kpa: w przypadku, gdy skarga, w wyniku jej rozpatrzenia, została uznana za bezzasadną i jej bezzasadność wskazano w odpowiedzi na skargę, a skarżący ponowił skargę bez wskazania nowych okoliczności - organ właściwy do jej rozpatrzenia może podtrzymać swoje poprzednie stanowisko z odpowiednią adnotacją w aktach sprawy - bez zawiadamiania skarżącego.