Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego Procedura uzgadniania planu ochrony obszarów, obiektów i urządzeń podlegających obowiązkowej ochronie w zakresie zagrożeń o charakterze terrorystycznym - Procedury

Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego informuje, że nie organizuje, nie rekomenduje oraz nie autoryzuje żadnych komercyjnych szkoleń dedykowanych realizacji "Procedura uzgadniania planu ochrony obszarów, obiektów i urządzeń podlegających obowiązkowej ochronie w zakresie zagrożeń o charakterze terrorystycznym".

Procedura uzgadniania planu ochrony obszarów, obiektów i urządzeń podlegających obowiązkowej ochronie w zakresie zagrożeń o charakterze terrorystycznym

PODSTAWA PRAWNA

W związku z wejściem w życie ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o działaniach antyterrorystycznych (Dz.U. z 2022 r.  poz. 2632), zwanej dalej „ustawą antyterrorystyczną”, znowelizowany został art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia (Dz.U. z 2021 r. poz. 1995 t.j.), zwanej dalej „ustawą o ochronie osób i mienia”, który otrzymał następujące brzmienie:

„Art. 7. 1. Kierownik jednostki, który bezpośrednio zarządza obszarami, obiektami i urządzeniami umieszczonymi w ewidencji, o której mowa w art. 5 ust. 5, albo upoważniona przez niego osoba są obowiązani uzgadniać plan ochrony tych obszarów, obiektów i urządzeń z właściwym terytorialnie komendantem wojewódzkim Policji, a w zakresie zagrożeń o charakterze terrorystycznym, z właściwym terytorialnie dyrektorem delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego.”

Dotychczasowa procedura uzgadniania planów ochrony obszarów, obiektów i urządzeń, wymienionych w wojewódzkiej ewidencji obszarów, obiektów i urządzeń podlegających obowiązkowej ochronie, zwanych dalej „planami ochrony”, została rozszerzona o udział ABW, w uzgadnianiu tych planów, w zakresie zagrożeń o charakterze terrorystycznym.

ZAŁĄCZNIK ANTYTERRORYSTYCZNY DO PLANU OCHRONY

Kierownik jednostki, który zarządza obszarami, obiektami i urządzeniami umieszczonymi w ewidencji, o której mowa w art. 5 ust. 5 ustawy o ochronie osób i mienia, jest obowiązany przekazać do uzgodnienia do właściwej terytorialnie jednostki organizacyjnej ABW dwa papierowe egzemplarze koncepcji zabezpieczenia obszaru, obiektu i urządzenia w zakresie antyterrorystycznym, w formie odrębnego, tematycznego załącznika do całościowego planu ochrony, zwanego dalej „załącznikiem antyterrorystycznym”

1. formatkę pierwszej strony (załącznik nr 1),
2. spis treści i numerację stron,
3. tabelę ryzyka zagrożenia o charakterze terrorystycznym (wraz z określeniem poziomu zagrożenia terrorystycznego dla ochranianego obszaru, obiektu, urządzenia),
4. procedury ewakuacji personelu, na wypadek wystąpienia zdarzeń o charakterze terrorystycznym, uwzględniającej charakter ataku (z użyciem broni palnej i ostrych narzędzi; z użyciem materiałów wybuchowych; z wykorzystaniem czynników chemicznych, biologicznych i promieniotwórczych - CBRN),
5. zakres przedsięwzięć wykonywanych w przypadku uruchomienia czterech kolejnych stopni alarmowych (nie dotyczy stopni alarmowych CRP) przewidzianych ustawą antyterrorystyczną, na obszarze administracyjnym, na którym zlokalizowany jest ochraniany obszar, obiekt, urządzenie podlegające ochronie,
6. obustronne dane kontaktowe [1] niezbędne do wzajemnej współpracy: adres lokalizacji (obiektu, obszaru, urządzenia), telefon stacjonarny, adres skrzynki mailowej.

Dodatkowo w przypadku konieczności prowadzenia konsultacji roboczych lub uzgadniania przez osobę działającą w imieniu kierownika jednostki podlegającej ochronie, koniecznym jest przesłanie na wskazany adres skrzynki mailowej, wraz z załącznikiem antyterrorystycznym, elektronicznej kopii stosownego upoważnienia podpisanego, w sposób czytelny, przez  osobę (osoby) właściwe do reprezentacji danego podmiotu.

KONSULTACJE ROBOCZE

Wszelkie zapytania oraz konsultacje robocze dotyczące JAWNEGO załącznika antyterrorystycznego pomiędzy ABW a kierownikiem jednostki bezpośrednio zarządzającym obszarami, obiektami i urządzeniami, o których mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o ochronie osób i mienia, będą realizowane drogą elektroniczną, w oparciu o adresy skrzynek mailowych właściwych terytorialnie jednostek i komórek organizacyjnych ABW [2]:

• Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego (Centrum Antyterrorystyczne ABW):
  • Pokaż E-mail  [3]
     
• Delegatura ABW w Gdańsku:
  • Pokaż E-mail  [4]
• ABW w Szczecinie:
  • Pokaż E-mail  [5]
• ABW w Bydgoszczy:
  • Pokaż E-mail  [6]
     
• Delegatura ABW w Białymstoku:
  • Pokaż E-mail  [7]
• ABW w Olsztynie:
  • Pokaż E-mail  [8]
     

• Delegatura ABW w Poznaniu:
  • Pokaż E-mail  [9]
• ABW w Zielonej Górze:
  • Pokaż E-mail  [10]
• ABW we Wrocławiu:
  • Pokaż E-mail  [11]
     
• Delegatura ABW w Lublinie:
  • Pokaż E-mail  [12]
• ABW w Rzeszowie:
  • Pokaż E-mail  [13]
• ABW w Radomiu:
  • Pokaż E-mail  [14]
     
• Delegatura ABW w Katowicach:
  • Pokaż E-mail  [15]
• ABW w Krakowie:
  • Pokaż E-mail  [16]
• ABW w Łodzi:
  • Pokaż E-mail [17]
• ABW w Opolu:
  • Pokaż E-mail  [18]​

Wszelkie zapytania oraz konsultacje robocze dotyczące NIEJAWNEGO załącznika antyterrorystycznego pomiędzy ABW a kierownikiem jednostki bezpośrednio zarządzającym obszarami, obiektami i urządzeniami, o których mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o ochronie osób i mienia, będą odbywać się poprzez fizyczną wymianę korespondencji z zachowaniem zasad ochrony informacji niejawnych.

ETAPY UZGADNIANIA

1. przesłanie w formie elektronicznej lub papierowej przez kierownika jednostki, projektu załącznika antyterrorystycznego do konsultacji roboczych, do właściwej terytorialnie jednostki organizacyjnej ABW,
2. przekazanie przez kierownika jednostki dwóch podpisanych (na 1 str. dokumentu, dodatkowo każda kolejna strona dokumentu powinna być parafowana) papierowych egzemplarzy, skonsultowanego na roboczo załącznika antyterrorystycznego do właściwej terytorialnie jednostki organizacyjnej ABW,
3. poinformowanie przez ABW kierownika jednostki, o uzgodnieniu załącznika antyterrorystycznego, bądź odmowie jego uzgodnienia, wraz z jednoczesnym zwrotem jego dwóch papierowych egzemplarzy,
4. poinformowanie przez ABW właściwego terytorialnie komendanta wojewódzkiego Policji albo Komendanta Stołecznego Policji o uzgodnieniu bądź odmowie uzgodnienia załącznika antyterrorystycznego z kierownikiem jednostki.

Uzgodniony w taki sposób załącznik antyterrorystyczny winien być dołączony przez kierownika jednostki do planu ochrony i przesłany do uzgodnienia właściwemu terytorialnie komendantowi wojewódzkiemu Policji albo Komendantowi Stołecznej Policji.

STANDARDY ŚRODKÓW BEZPIECZEŃSTWA FIZYCZNEGO

Minimalny standard środków bezpieczeństwa fizycznego dla każdego obszaru, obiektu i urządzenia podlegającego obowiązkowej ochronie został szczegółowo opisany przez Komendę Główną Policji w tzw. „Metodyce uzgadniania planów ochrony obszarów, obiektów i urządzeń podlegających obowiązkowej ochronie”. Stworzone przez Policję normy i wytyczne dotyczące rodzaju specjalistycznego uzbrojenia oraz zabezpieczeń technicznych, stosowanych w ochranianej jednostce, jak również zasady organizacji i wykonania ochrony danego obszaru, obiektu czy urządzenia, są również wiążące w zakresie antyterrorystycznym. W przypadku ochrony systemów i obiektów infrastruktury krytycznej (IK) państwa zalecane są również "Standardy służące zapewnieniu sprawnego funkcjonowania infrastruktury krytycznej - dobre praktyki i rekomendacje", zamieszczone w załączniku nr 1 do zaktualizowanego w 2020 r. Narodowego Programu Ochrony Infrastruktury Krytycznej (Uchwała nr 116/2020 Rady Ministrów z dnia 13 sierpnia 2020 r., zmieniająca uchwałę w sprawie przyjęcia Narodowego Programu Ochrony Infrastruktury Krytycznej).

Odrębną kwestią są standardy bezpieczeństwa wykorzystywane do ochrony fizycznej obiektów jądrowych, które zgodnie z art. 41 m pkt 1, ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. prawo atomowe (Dz. U. z 2023 r. poz. 1173) opiniuje Szef ABW, sprawujący wraz z Prezesem Państwowej Agencji Atomistyki nadzór nad ochroną fizyczną obiektów jądrowych w Polsce.

ZALECENIA I REKOMENDACJE

Szef ABW wprowadza następujące zalecenia i rekomendacje do planów ochrony obszarów, obiektów i urządzeń w zakresie zabezpieczenia przed wystąpieniem zagrożeń o charakterze terrorystycznym:

1. z uwagi na przepis art. 4 ust 1 i 2 ustawy antyterrorystycznej w brzmieniu:
   „Art. 4. 1. Organy administracji publicznej, właściciele i posiadacze obiektów, instalacji, urządzeń infrastruktury administracji publicznej lub infrastruktury krytycznej współpracują z organami, służbami i instytucjami właściwymi w sprawach bezpieczeństwa i zarządzania kryzysowego przy realizacji działań antyterrorystycznych.
   2. Organy i podmioty, o których mowa w ust. 1, przekazują niezwłocznie Szefowi ABW będące w ich posiadaniu informacje dotyczące zagrożeń o charakterze terrorystycznym dla infrastruktury administracji publicznej lub infrastruktury krytycznej, w tym zagrożeń dla funkcjonowania systemów i sieci energetycznych, wodno-kanalizacyjnych, ciepłowniczych oraz teleinformatycznych istotnych z punktu widzenia bezpieczeństwa państwa.”.
   Szef ABW wprowadza dla organów administracji publicznej, właścicieli i posiadaczy obiektów, instalacji, urządzeń infrastruktury administracji publicznej lub infrastruktury krytycznej specjalny punkt kontaktu na wypadek uzyskania informacji dotyczących zagrożeń o charakterze terrorystycznym dla infrastruktury administracji publicznej lub infrastruktury krytycznej, w tym zagrożeń dla funkcjonowania systemów i sieci energetycznych, wodno-kanalizacyjnych, ciepłowniczych oraz teleinformatycznych istotnych z punktu widzenia bezpieczeństwa państwa, wymienionych w wykazie incydentów mających wpływ na ocenę ryzyka zagrożenia o charakterze terrorystycznym dla obszarów, obiektów i urządzeń podlegających obowiązkowej ochronie (załącznik nr 2) [19]. 
   Punkt ten to Dyżurna Służba Operacyjna ABW: tel. 22 585-82-21, adres e-mail:  Pokaż E-mail  oraz formularz zgłoszeniowy znajdujący się na stronie www.abw.gov.pl.
   Powyższe dane teleadresowe punktu kontaktowego ABW powinny zostać wpisane również do każdego załącznika antyterrorystycznego planu ochrony.
2. z uwagi na istotne znaczenie działań prewencyjnych i profilaktycznych w kontekście zapobiegania i minimalizowania skutków zamachów terrorystycznych Szef ABW rekomenduje wszystkim zarządcom obszarów, obiektów i urządzeń podlegających obowiązkowej ochronie, ze szczególnym uwzględnieniem infrastruktury krytycznej:

• umieszczanie w każdym załączniku antyterrorystycznym planu ochrony informacji o zakresie przedsięwzięć wykonywanych w przypadku uruchomienia czterech kolejnych STOPNI ALARMOWYCH (nie dotyczy stopni alarmowych CRP) w trybie przewidzianym w ustawie antyterrorystycznej, na obszarze administracyjnym, na którym zlokalizowany jest ochraniany obszar, obiekt, urządzenie [20],
• umieszczanie w każdym załączniku antyterrorystycznym planu ochrony jasnych i obowiązkowych procedur ewakuacji personelu zakładających adaptację do zmieniających się warunków zdarzeń o charakterze terrorystycznym, np. z uwzględnieniem ataku wtórnego, rozpoznania obszaru ewakuacji przed wejściem na jego teren, zmiany kierunku ewakuacji, relokacji ewakuowanych osób/grup bez wychodzenia z ewakuowanego obiektu, tworzenia alternatywnych miejsc ewakuacji, rozdzielenia procedur ewakuacji z uwagi na charakter ataku:
  • z użyciem broni palnej lub ostrych narzędzi;
  • z użyciem materiałów wybuchowych;
  • z wykorzystaniem czynników chemicznych, biologicznych i promieniotwórczych (CBRN),
• rzeczywistą ocenę posiadanych procedur ewakauacyjnych opracowanych na wypadek wystąpienia zdarzenia o charakterze terrorystycznym w trybie ćwiczeń i wniosków z przeprowadzonego testu,
• wykorzystywanie do cyklicznego szkolenia personelu oraz osób odpowiedzialnych za realizację "załącznika antyterrorystycznego" planu ochrony materiałów opracowywanych i upublicznianych on-line przez admnistracją państwową (np. w rządowym portalu www.gov.pl w zakładce przypisanej MSWiA pt. "System antyrerrorystyczny RP").

ANALIZA STANU (POZIOMU) ZAGROŻENIA O CHARAKTERZE TERRORYSTYCZNYM

W celu prawidłowego zabezpieczenia obszarów, obiektów i urządzeń podlegających obowiązkowej ochronie, w tym doboru proporcjonalnych środków bezpieczeństwa fizycznego, należy oszacować zindywidualizowany poziom zagrożenia o charakterze terrorystycznym. Szacowanie poziomu takiego zagrożenia jest związane przede wszystkim z prawdopodobieństwem występowania na terenie ochranianego obszaru, obiektu, urządzenia lub w jego bezpośrednim sąsiedztwie, zdarzeń wymienionych w wykazie incydentów mających wpływ na ocenę ryzyka zagrożenia o charakterze terrorystycznym dla obszarów, obiektów i urządzeń podlegających obowiązkowej ochronie (załącznik nr 2).

Z uwagi na specyfikę, zakres oraz różnorodność zadań realizowanych przez podmioty podlegające przepisom ustawy o ochronie osób i mienia, ocena czynników ryzyka dla zdarzeń o charakterze terrorystycznym leży w sferze odpowiedzialności kierownika zarządzającego daną jednostką organizacyjną.

POZIOM (RYZYKA) ZAGROŻENIA TERRORYSTYCZNEGO DLA OCHRANIONEGO OBIEKTU, OBSZARU, URZĄDZENIA:

Ocena stanu (poziomu) zagrożeń o charakterze terrorystycznym wykonana przez kierownika jednostki, który zarządza obszarami, obiektami i urządzeniami umieszczonymi w niezbędnej do tego celu ewidencji, o której mowa w art. 5 ust. 5 ustawy o ochronie osób i mienia, zostanie poddana analizie i weryfikacji na podstawie wiedzy pozostającej w dyspozycji ABW.

W przypadku potwierdzenia przez ABW wysokiego stanu (poziomu) zagrożenia o charakterze terrorystycznym dla obiektów, instalacji i urządzeń organu administracji publicznej, właścicieli i posiadaczy infrastruktury administracji publicznej lub infrastruktury krytycznej, Szef ABW na podstawie przepisu art. 4 ust. 3 ustawy o działaniach antyterrorystycznych może wydawać polecenia mające na celu przeciwdziałanie zagrożeniom, ich usunięcie albo minimalizację oraz przekazywać im informacje niezbędne do tego celu.

[1] W przypadku ABW jest to: Dyżurna Służba Operacyjna ABW: tel. 22 585-82-21, adres e-mail:  Pokaż E-mail  oraz formularz zgłoszeniowy znajdujący się na stronie www.abw.gov.pl.

​​[2] W przypadku obiektów, obszarów i urządzeń podlegających obowiązkowej ochronie przekraczających swoim zakresem działania właściwość terytorialną jednej jednostki organizacyjnej ABW,  załącznik uzgadnia jednostka organizacyjna ABW właściwa ze względu na siedzibę kierownika jednostki bezpośrednio zarządzającego danym obiektem, obszarem lub urządzeniem.